اجزا خودرو پراید وانت

در مباحث قبل در زمینه ی مقالات درباره ی پراید شما را با قطعات و لوازم یدکی پراید و انواع این خودرو اشنا کردیم و تاریخچه ی ساخت خودروی پراید تا ورود ان به به ایران و تحولات تولید لوازم یدکی پراید را مورد بررسی قرار دادیم  . در این مبحث در ادامه ی توصیفات اجمالی و مفصل در رابطه با هر کدام ا انواع پراید به طور جداگانه ، در این مقاله نیز قصد داریم تا تاریخچه ، خصوصیات و لوازم یدکی پراید وانت سایپا ۱۵۱ را مورد بررسی و نقد و تحلیل قرار دهیم .

تاریخچه ی خودرو وانت سایپا ۱۵۱

پیش از انکه در رابطه با خصوصیات و لوازم یدکی پراید وانت سایپا ۱۵۱ صحبت کنیم بهتر ات بدانیم تاریخچه ی ساخت و طراحی این خودرو چیست . سال ۱۳۷۲ که مردم کشورایران با خودروی پراید آشنا شدند ، تصور آنها از این خودرو یک سدان شهری کوچک با قدرت و توان متوسط و حتی ضعیف بود و مسئله تبدیل این خودرو به یک خودروی وانت اصلا مطرح نبود.

از سال ۱۳۸۸ به بعد ، ویدئو هایی در سایت ها و رسانه های مختلف تحت عنوان پراید وانت یا تبدیل کردن خودروی پراید به یک خودروی وانت دست به دست پخش شد . ریشه ی این تفکرات که منجر به ساخت چنین ویدیو هایی میشد ، تیونینگ کاران و دوست داران خودرو هایی بودند که علاقه داشتند هر خودرویی را به روش های مختلف تغییر دهند . این افراد ، افراد جدیدی نبودند ، همان هایی که در دوران جولان دادن پیکان ها در خیابان های کشور ، این خودرو را به صورت دستی تبدیل به یک خودروی کروک ، دو در ، رودستر و…میکردند .

حال پس از تجربه انواع تیونینگ ها و تغییرات در خودروی پراید و لوازم یدکی و قطعات ان ، نوبت به تبدیل این خودرو به یک خودروی وانت بود . با تفکری که مردم ایران نسبت به قدرت و مقاومت خودروی پراید داشتند این نوع تغییرات و تیونینگ ها فقط جنبه ی طنز داشتند و خیلی جدی نبودند . این تفکر که ” مگر پراید هم میتواند وانت شود !!!” در ذهن مردم باقی مانده بود تا زمانی که شرکت سایپا تصمیم به تولید رسمی یک وانت بر اساس مشخصات پلتفرم  x100 خودرو پراید گرفت .

مطالعات اولیه این طرح از سال ۱۳۸۸ آغاز شد و این شرکت در پایان سال ۱۳۸۹ طرح نهایی را آماده کرد و وارد مرحله نمونه‏ سازی اولیه شد‌ .

سایپا ۱۵۱ پروژه‏ ی جدیدی در شرکت سایپا بود و اشتراکی با پروژه‏ سال‏های قبل سایپا نداشت و طرح به کلی از پایه مورد بازنگری قرار گرفته بود . پلت‏فرم بهسازی شده x100 جایگزین پلت‏فرم مشترک با پراید‏های نسیم و صبا شده و امکاناتی به مجموعه وانت سایپا ۱۵۱ و قطعات و لوازم یدکی ان افزوده شده‏ اند تا با استاندارد‏های مورد نظر برای یک خودروی پیکاپ (وانت) تطبیق داشته باشند .

در طراحی کلی این خودرو حدود ۶۵‌ درصد قطعات بدنه نسبت به نسخه‏ های سواری پلتفرم x100 تغییر کرده‏ اند و با همکاری شرکت سایپا یدک و قطعه سازان همکار این شرکت ، قطعات و لوازم یدکی مطابق با این خودرو توسط این شرکت ها تولید شد .

سیستم نامگذاری خوردو در سایپا ، بعد از اجرای پروژه x100 به کد‏های سه‌رقمی تغییر یافته اما همچنان بسیاری از مردم محصولات این شرکت را با نام پراید می‏شناسند‌ . کد “1” نشان‌دهنده پلت‏فرم شماره یک سایپا یعنی x100 است‌. کد ۵ به کلاس خودرو یعنی کلاس کار اشاره دارد‌ .

تصور ما از یک وانت چیست ؟ مطمئنا به عنوان یک ایرانی با شنیدن نام وانت پیش از هر چیز نیسان جونیور یا همان در اصطلاح عوام نیسان‏ های آبی در ذهنمان تداعی می‏شود یا نهایتا وانت‏ پیکان ( باردو ) را در ذهنمان مجسم می‏کنیم که قابلیت تحمل یک و نیم تن بار را دارد .

متاسفانه در چنین تصوراتی هیچ‏گاه استاندارد‏ و کلاس‏ بندی‏ های جهانی را در نظر نمی‏گیریم و تنها به آنچه دیده‏ ایم اکتفا می‏کنیم‌ . بیایید کمی به عقب بازگردیم و وانتی دیگر در ایران را به خاطر بیاوریم ؛ مزدا ۱۰۰۰‌، کوچک‏ترین وانتی که توسط شرکت ایران‏ وانت به کشور عرضه شد‌ . وزن این وانت تنها ۷۱۰ کیلوگرم بود و از موتور ۶۷۸ سی‏سی بهره می‏برد وحداکثر میزان باری که در ایران با آن حمل شده حدود ۶۰۰ کیلوگرم است در حالی که این رقم عددی دو برابر ظرفیت استانداردش را نشان می‏دهد‌ .

خصوصیات خودرو وانت سایپا ۱۵۱

همانطور که خودرو‏های سواری در کلاس‏های کوچک‌ ، بزرگ و متوسط دسته‏ بندی می‏شوند خودرو‏های تجاری نیز در چنین کلاس‏های قرار می‏گیرند‌ . وانت سایپا ۱۵۱ از نظر دسته بندی اتحادیه اروپا در کلاس lcv ( خودرو‏های سبک تجاری ) قرار می‏گیرد و به عنوان اولین نسخه پیکاپ پلت‏فرم پراید و نخستین تجربه وانت ‏سازی شرکت سایپا ( گروه خودروسازی سایپا پیش‏تر با زامیاد به این عرصه قدم نهاده بود ) شناخته می‏شود . کلاس lcv شامل خودرو‏های کار و تجاری تا وزن ۳٫۵ تن می‏شود که در کلاس‏های ون و وانت به تولید می‏رسند.

دررابطه با خصوصیات خودروی وانت سایپا ۱۵۱ باید گفت این خودرو محصولی کارا برای حمل و نقل های سبک شهری تا سقف ۵۰۰ کیلوگرم محسوب می شود که البته طبق گفته ها و تجربیات خریداران این وانت ، وزن بیش از ۳۰۰ کیلوگرم برای این خودرو نامناسب میباشد . این موضوع میتواند عملکرد آن را مختل کند و با توجه به امکاناتی نظیر راحتی کابین راننده ، ارگونومی صندلی ها و سیستم تهویه مطبوع ، مناسب و متمایز برای حمل بار می باشد .

توان پراید وانت معادل ۶۸ اسب‌بخار است که حدود پنج اسب‌بخار از پراید سواری بیشتر است . لازم به یادآوری است قدرت پرایدهای سواری ۶۳ اسب بخار است .

تغییرات ظاهری وانت سایپا ۱۵۱ در مقایسه با پراید شهری

سایپا ۱۵۱ در واقع نسخه وانت مدل سایپا ۱۳۱ این شرکت است که ( در مباحث قبل در رابطه با مشخصات و قطعات و لوزام یدکی سایپا ۱۳۱ صحبت کرده ایم ) از ستون a این خودرو به عقب کاملا دستخوش تغییر شده است . زاپاس در پشت صندلی سرنشین جلو تعبیه شده و داشبورد و طراحی کلی اتاق همانند دیگر اعضای خانواده پلت‏فرم x100 و محصولات فعلی این شرکت با طرح جدید در نظر گرفته شده است‌ . تنها تغییری که در اتاق نسبت به نسخه سدان می‏توان مشاهده کرد ، تطبیق ابعاد و طراحی پوشش سقف است که تغییر یافته و دیگر نمی‏توان تفاوتی بین این مدل و مدل سدان را مشاهده کرد‌.

طراحی نمای عقب این وانت به هیچ وجه شما را یاد پراید یا دیگر محصولات سایپا نمی‏ اندازد‌ ؛ طرحی جدید با چراغ‏های عمودی و کشیده که پیش‏تر در وانت تندر‏90 مشاهده شده بود‌ . سپرعقب نسبتا کوتاه طراحی شده اما در کل طرحی ساده و در عین حال زیبا دارد . سپر های این خودرو به صورت سه تکه و ترکیبی از پلیمر و فلز میباشد .

برای باز‌کردن در کوچک قسمت بار نیازی نیست مانند وانت‏های دیگر دو قفل مکانیکی را آزاد کنید بلکه دستگیره ه‏ایی مانند دستگیره در برای آن تعبیه شده که با باز کردن آن‌ ، در محل بار به سادگی باز و بسته می‏شود‌ .

مشخصات فنی ، قطعات و لوازم یدکی وانت سایپا ۱۵۱

در رابطه با مشخصات فنی ،  قطعات و لوازم یدکی پراید وانت سایپا ۱۵۱ باید گفت به دلیل این که یک خودروی وانت در مقایسه با یک خودروی سدان دارای کاربری متفاوت میباشد ،  نیمی از تغییرات در قطعات و لوازم یدکی این خودرو در مقایسه با نسخه‏ های سدان به سیستم‏های فنی شامل سیستم ترمز‌و همچنین سیستم تعلیق و یا گیربکس مربوط می‏شود و نیمی دیگر به تغییرات عمده صورت گرفته برای نصب و طراحی محل بار‌است .

حجم باک همانند نسخه سدان ۳۷ لیتر است اما محل باک خودرو به کمی جلوتر از محل بار تغییر مکان داده و محل در باک نیز به نزدیک در راننده تغییر یافته است. در گیربکس وانت سابپا ۱۵۱ و همچنین در دیفرانسیل لوازم یدکی ان نیز با تغییراتی مواجه شده تا در کاربری‌های باری موفق ظاهر شود .

وانت ها یا چهارچرخ متحرک هستند و یا اینکه تک محور بوده و دیفرانسیل عقب می‌باشند اما وانت سایپا ۱۵۱ با توجه به اینکه قبلاً یک خودروی سواری بوده بنابراین فاقد نکات فنی موجود در پیکاپ‌ها است چرا که این وانت یک ماشین کوچک و دیفرانسیل جلو است و همین ویژگی که این خودرو به صورت fwd میباشد باعث شده است تا عملکرد سیستم فرمان ، سیستم تعلیق و سیستم ترمز این خودرو هنگام رد شدن از پیچ ها و سربالایی ها دچار اختلال شود .

از آنجا که عقب خودروهای دیفرانسیل جلو هنگام خروج از پیچ تمایل به خارج شدن از آن را دارند ، نباید از وانت سایپا ۱۵۱‌ نیز انتظار داشت که این ویژگی را نداشته باشد زیرا داشتن این انتظار از خودروهای دیفرانسیل عقب منطقی‌تر است .

وارد شدن به کابین خودرو کمی سخت انجام می‌گیرد چرا که کابین از فضای کمی برخوردار است البته‌ این مشکل در اکثر پیکاپ‌های موجود در کشور به خصوص پیکاپ‌های تک‌کابین دیده می‌شود و تقریباً امری عادی است.

غربیلک فرمان با توجه به قابلیت طرح و وجود ایربگ برای راننده ، مانند غربیلک فرمان پرایدهای ایربگ‌دار مانند سایپا ۱۴۱ یا سایپا ۱۱۱ است ( در مباحث قبل در رابطه با مشخصات پراید های سایپا 111 و سایپا ۱۴۱ و قطعات و لوازم یدکی آنها صحبت کرده ایم ) اما تفاوت اصلی در راحتی راننده است چرا که به دلیل حذف فضای پشت صندلی‌ها، راننده چندان امکان تنظیم صندلی را مطابق جثه، قد و وزن خود ندارد. بنابراین می‌‌توان گفت وانت سایپا ۱۵۱ برای نشستن افراد بلند قد در کابین اندکی کار را سخت می‌کند .

در رابطه با انچه گفته شد باید گفت که البته ‌صندلی‌ها قابلیت جلو و عقب رفتن را دارند اما نه آنقدر که یک فرد قد بلند بتواند متناسب با وضعیت خود آن را تنظیم کند . این نکته را نیز نباید از یاد برد که صندلی‌ها نیز فعلاً همانند نمونه‌های قدیمی پراید بوده و راحتی صندلی‌های X100 را ندارند .

اگرچه توان وانت سایپا ۱۵۱ افزایش پیدا کرده اما با توجه به اینکه وزن آن نیز مقداری بیشتر شده ، بنابراین شتاب آن با سواری پراید تفاوت چندانی ندارد که البته این شتاب برای یک وانت مناسب به نظر می‌رسد .

فرمان خودرو اندکی سفت است و با توجه به حجم کم کابین ، گرداندن آن کار دشواری است. تغییراتی در قطعات و لوازم یدکیسیستم تعلیق عقب خودرو دچار و کمک فنر تلسکوپی و فنر تخت در آن به کار رفته است. چرا که خودروهای باری سیستم تعلیقی متفاوت از سواری‌ها دارند.

در هنگام راندن با این خودرو و عبور از ناهمواری‌ها،  شاهد تکان‌هایی در قسمت عقب هستیم . البته این نکته را نباید فراموش کرد که این تکان‌ها در همه وانت‌ها مشترک بوده و غیرطبیعی نیست . سر پیچ‌ها نیز تمایل قسمت عقب خودرو به بیرون پیچ است .

وانتی با ظرفیت حمل بار ۴۶۰ کیلوگرم که همان سایپا ۱۵۱ است قادر به حمل ۴۶۰ کیلوگرم بار است که البته در نمونه گازسوز این ظرفیت به ۳۸۰ کیلوگرم می‌رسد . وزن این خودرو در حالت بنزین‌سوز ۹۰۰ کیلوگرم بوده و در نمونه گازسوز ۹۸۵ کیلوگرم است .

اگر بخواهیم مقایسه‌ای با پرایدهای سواری داشته باشیم باید بگویم که قدرت بیشتر موتور این خودرو صرف وزن بالاتر این خودرو نسبت به پرایدهای سواری می‌شود . البته موتورهای جدیدتری نیز برای این خودرو در نظر گرفته شده است که قوی‌تر از نمونه Hp+ هستند . به طور کلی موتور این خودرو قادر است ۱۵۱۰ کیلوگرم وزن را بکشد که این عدد شامل وزن خودرو نیز می‌شود .
این خودرو در حالی راهی بازار شد که تولید وانت پیکان با کاهش روبه‌ رو شده بود و این وانت کوچک نیز تا حدودی توانست پا جای پای وانت پیکان بگذارد و سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد. سایپا ۱۵۱ تابستان سال ۱۳۹۲ راهی بازار ایران شد و تا کنون نسبت به قیمت و عملکرد آن ، میتوان گفت که در کلاس خود به حد قابل قبولی موفق بوده .